Belangrijke expositie onthult schokkende geschiedenis van Jodenvervolging in Borne
Rapport onthult gruwelijke details
Een recent rapport over het leven van Joodse gemeenschap in Borne tijdens en direct na de Tweede Wereldoorlog heeft schokkende details aan het licht gebracht. Het onderzoek, dat resulteerde in een belangrijke expositie, onthult hoe Joden systematisch werden vervolgd en buitengesloten, met fatale gevolgen. Niels Bakker en zijn team, na uitgebreide archiefonderzoek in het Bornse gemeentearchief, presenteren nu de meest aangrijpende documenten in de Bornse synagoge.
Verontrustende documenten en reacties
De gevonden documenten hebben diepe indruk gemaakt op de onderzoekers. Zo beschrijft Bakker verbijsterd de discussie over wie verantwoordelijk is voor het opstellen van een lijst met Joodse scholieren. Een ander schrijnend voorbeeld is de brief van burgemeester Antko Dik aan de Duitse Sicherheitsdienst, waarin hij vraagt om de verdeling van huizen van gedeporteerde Joden door een tekort aan woningen. Dergelijke onthullingen roepen telkens de vraag op: 'Hoe is dit mogelijk?'
Belangrijke boodschap voor heden
De expositie legt een zorgwekkend patroon bloot van geleidelijke uitsluiting en vervolging. Met een chronologische presentatie laat Bakker zien hoe Joden stap voor stap hun rechten en bezittingen verloren, tot aan deportatie en vernietiging toe. Annette Evertzen, mede-auteur van de expositie, waarschuwt voor parallellen met het heden. Ze benadrukt het gevaar van geleidelijke uitsluiting in de maatschappij, waarbij de geschiedenis als waarschuwing dient.
Herdenking en herinnering
Van de 115 Joden die aan het begin van de oorlog in Borne woonden, overleefde slechts een derde de Holocaust. De expositie eert de slachtoffers met een monumentale zuil in het midden van de ruimte, waarop alle 74 namen zijn gegraveerd. Hoewel niet alle gebeurtenissen volledig te reconstrueren zijn, duidt de expositie op de pijnlijke geschiedenis die zich in dit kleine Twentse dorp heeft afgespeeld.
Praktische informatie
De expositie is toegankelijk van zaterdag 17 tot en met dinsdag 20 mei, en op vrijdag 23 mei, tussen 13.30 en 16.30 uur. Locatie: Bornse Synagoge, Ennekerdijk 17, Borne.
